Ardanuç | Kafkasya’dan Anadolu’ya Açılan Kapı

Yürüyerek tüm Anadolu kıyılarını dolaşmayı hedeflediğim Kıyı Kıyı Anadolu seyahatime kaç gün önce başladığımdan emin değilim. İki belki üç hafta geçti. Bir kaç gün  yürüdükten sonra hava muhalefeti sebebiyle Arhavi ilçesinde bir hafta konaklamak zorunda kalmıştım. Bu plansız ve uzun süren konaklama bende sıkıntıya sebep olsa da yoldur, vardır elbet bir sebebi, yavaş seyahat etmek gerekir diye düşündüm.

Havanın durumu ne olursa olsun yürümeye başlayacağım dediğim gün uzun zamandır iletişim halinde olduğum sevgili arkadaşım Leman’ın çağrısı moralimi yerine getirdi. Artvin‘in Ardanuç ilçesinde yaşayan Leman uzun zamandır beni buraya davet ediyordu. Böylece Arhavi’deki mecburi konaklamam yolumu Ardanuç’a çevirmeme sebep oldu.

Ardanuç yolunda Çoruh baraj gölü
Ardanuç yolunda Çoruh nehri baraj gölü
Cehennem deresi kanyonu çıkmaz sokak
Cehennem deresi kanyonu çıkmaz sokak

Ulaşımı kolay olan ilçede güzelliği ile insanı büyüleyen Cehennem Deresi Kanyonu ve korkutucu yoluna rağmen eşsiz manzarası ile insanı heyecanlandıran Gevhernik Kalesi, ilginç yapılara sahip, ilçenin eski merkezi Adakale mahallesini aynı gün içinde ziyaret etme fırsatını buldum.

Ardanuç – Bir Aşkın Tasviri

Vaktiyle Ardanuç Gevher-Nik Kalesi’nde bir Hıristiyan bey otururmuş. Bir gün bu bey, oğlu ve yanındaki adamları ile köyleri gezerken, beyin oğlunun  gözü Klarcet köyü’nde koyun sağmakta olan bir çoban kızına takılmış. Beyin oğlu Kale’ye döndüğünde yemeden içmeden kesilmiş, sararıp solmaya başlamış. Babası ve annesi oğullarına bunun nedenini sormuşlar. Oğlan da anasına açılmış. Çoban kızına aşık olduğunu söylemiş. Durum Kral’a iletildiğinde “bunun için mi kendini harap ediyorsun, isteriz alırız” demiş ve hemen elçi göndermiş. Çoban elçilere uygun bir dille, “kendilerinin Müslüman olduklarını Kralın oğlu dahi olsa kızını vermesinin mümkün olamayacağını” anlatmış. Elçiler gelip durumu Kral’a bir bir anlatmışlar. Kral öfkelenmiş: “Bir hafta içinde düğün yapılacak. Filan gün gelin almaya geleceğiz, hazırlıklarını tamamlasınlar” demiş. Çoban bu habere çok üzülmüş.

Hikayeye konu olan kale bu tepeye kurulu imiş
Hikayeye konu olan kale bu tepeye kurulu imiş

Kızına olup bitenleri anlatmış. Kızı ata bindirmişler ve düğün alayı Kale’ye doğru hareket etmiş. Yolda sürekli ağlayıp göz yaşı döken gelin kız bir yerde düğün alayını durdurup dinlenmek istediğini bildirmiş. İsteği derhal yerine getirilmiş. Gelin, hararetinin çok olduğunu, canının nar istediğini söylemiş. Hemen koşup komşu köyden nar getirmişler. Narı ısırmış ve “bu ne kadar ekşi nar” demiş. O köyün adı artık o günden sonra Ekşinar Köyü olarak kalmış. Yola devam eden gelin alayı tam Kale’nin önüne geldiğinde gelin tekrar alayı durdurmuş. Bu esnada Kralın oğlu da Kale’den aşağıdaki gelin alayını seyretmekte ve sevinçle gelini beklemekte imiş. Gelin, “bir dua yapacağım herkes amin desin” demiş. Gelin şöyle dua etmiş: “Yarabbim! Beni Müslüman olarak yaratmakla şereflerinin en büyüğünü bahşettin. Beni gavur bir padişahın oğluna kısmet edeceğine burada canımı al” demiş. Ve oracıkta can vermiş. Kara haber kralın oğluna ulaştırıldığında çok üzülmüş ve bir yandan da bir çoban kızının kendisini kralın oğluna layık görmemesine çok ar etmiş – utanmış. Kendisini kayalardan aşağı atmış. Olayı gözyaşları ile seyredenler “Arından uçtu” demişler. O günden sonra “Arından uçtu” sözü dillerde değişime uğrayarak “Ardanuç” şeklini alır ve Kale çevresinin adı olur. 

Gevhernik kalesinden Cehennem Deresi Kanyonu yönüne
Kralın oğlu belki de buradan atlamıştır kimbilir!

Önceleri ilçede Gürcü ve Ermeniler yaşamış olsa da günümüzde Ardanuç ilçe merkezinde çoğunlukla Ahıska Türkleri ve Adakale Mahallesinde ise Lomlar yaşamaktadır. Burada bulunan bazı yerleşim yerlerinin adı Gürcücedir. Bugün yaşayan yerliler bu isimleri değiştirmeden kullanmaya devam ediyorlar. Genel olarak sakin bir halka sahip olan ilçe ufak olduğu için hemen dikkatleri topluyorum. Meraklı bakışlara karşı ilk hamleyi yapıp bir selam verdiğimde yerli turist olduğumu anlayan amcalar hemen sorular sormaya başlıyor. “Neredensin evlat? Buraya niye geldin? Tanıdığın kimlerdendir? Nerede kalıyorsun?” Sıcak bir sohbete başlamak için güzel bir giriş muhabbetine sebep olan ve cevaplamayı en çok sevdiğim sorulardır.

Lom mahallesi Adakale'de teyze bize buz gibi su ikram etti
Lom mahallesi Adakale’de teyze bize buz gibi su ikram etti

Son dönemlerde yapılan ve bölge halkının hiç istemediği HES’ler sebebiyle buraya turist görünümünde gelip bilgi toplamaya çalışan çok kişi oluyormuş. Bunlar arasında durumu fırsat bilerek huzuru kaçırmaya çalışan, halkı galeyana getirmek için olur olmadık tavırlar takınan, kimin hesabına çalıştığı belli olmayan kişiler de olmuş. Bölge halkı tüm imkanlarını seferber edip avukatlar, mahkemeler aracılığı ile yasal haklarını kullanarak HES’lere karşı mücadele vermişler. Elde ettikleri ÇED raporları, bir takım mahkeme kararları olsa da maalesef bir başarıya ulaşamamışlar. Konuştuğum yerliler HES’lere karşı bir siyasi duruş sergilemekten daha çok doğanın ve buradaki yaşamın kötü etkilenmesinden şikayetçi. Zararın neresinden dönülse kardır demek isterdim fakat yol boyunca gördüğüm çalışmalar zarardan dönmeye pek niyetli olunmadığını gösterir nitelikteydi.

Ulaşım ve Konaklama

Artvin şehir merkezinden Ardanuç’a saat başı çalışan minibüslerle ulaşım oldukça kolay. Son minibüs Artvin merkezden saat 18.00’da kalkıyor. Fakat merkezde yolcu olmazsa son minibüs hareket etmeyebilir diyorlar. Artvin otobüs terminalinin içinde de ilçe minibüsleri için ayrılmış bir bölüm var. Buradan ulaşım sağlamak için en garanti yol terminal girişinde, yol kenarında bulunan durakta beklemek. Bazen minibüsler terminale girmeden önünden geçip gidebilir.

Kalenin yamacından Ardanuç
Kalenin yamacından Ardanuç

Bir çok ilçe gibi Ardanuç’ta da konaklamak için çok fazla alternatif yok. Merkezde bulunan öğretmen evi kapalı ve kullanılmaz halde. Umarım belediye burayı bir misafirhane olarak düzenler. Böylece sırtçantalı gezginlerin ilçede uygun şartlarda konaklaması mümkün olabilir.

İnternetten buradaki otellere ulaşmak oldukça zor. Bulabildiğim tek bilgi Ürün Otel’e ait. İletişim bilgileri aşağıda fakat teyit edilmesi gerekiyor.

Ürün Otel, Ömer Noyan Sk No:13 Ardanuç Merkez/Artvin
Tel: (0466) 611 4206

4 YORUM

  1. Bloğunuzu yeni keşfettim soluksuz maceralarınızı soluksuz okuyorum keşke eşlik edebilseydim diye geçiyor aklımdan, sadece doğal güzellikleri, kuşu böceği değil o yörenin insanını kültürünü geçmişini de aktaran bir gezgin olmanız özellikle beni etkiledi. Yolunuz ve bahtınız açık olsun selametle…

CEVAP VER

Yorumunuz
Adınız

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.